پخش مجموعه تلویزیونی طنز «در حاشیه» به کارگردانی مهران مدیری از شبکه سوم صدا و سیما، با اعتراض شدید جامعه پزشکی ایران مواجه شده و ادامه تولید و پخش آن را با مشکل مواجه کرده است. قیل از پخش این مجموعه تلویزیونی، وزیربهداشت ایران در نامه‌ای خواستار توقیف آن شده بود و سازمان نظام پزشکی ایران در وبسایت خود، از این سریال، به عنوان «برنامۀ هتاکانه» نام برده و از پزشکان تقاضا کرده که در تجمع اعتراض‌آمیز علیه آن شرکت کنند.
ماجراهای کمدی و طنزآمیز مجموعه تلویزیونی «درحاشیه» که پیش از این «اتاق عمل» نام داشت، در یک بیمارستان رخ می‌دهد و موضوع آن دربارۀ فساد اخلاقی و تخلفات جامعه پزشکی است. این مجموعه از همان ابتدا با مخالفت‌هایی از سوی سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت جمهوری اسلامی روبرو بود و تولید آن را با موانعی مواجه کرده بود. این سریال تلویزیونی، پس از توقفی سه ماهه، مجددا با شرطها و توافق‌هایی، تولید خود را از سر گرفت. از جملۀ این شرطها، افزودن سکانس‌های مربوط به پزشکانی با شخصیت مثبت به برنامه بود.
![]()
از ابتدای ساخت این سریال، سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت با ارسال نامه‌ای به رئیس صدا و سیما، به تولید این مجموعه اعتراض کرد و خواهان متوقف شدن آن شد؛ هرچند وزیر بهداشت، بعد از آن با ارسال نامه‌ای دیگر توضیح داد که تنها دغدغه‌های خود را از پخش این سریال مطرح کرده و هیچ درخواستی مبنی بر جلوگیری از پخش این سریال در نامه قبلی‌اش مطرح نشده است. معاون سیمای جمهوری اسلامی نیز در پاسخ به نامه وزیر بهداشت و در حمایت از تولید این مجموعه نوشت: «یکی از نیازهای جامعه، نشاط و بهجت درونی است. رسانه ملی بر اساس وظیفه خود ملزم است که زمینه‌های نشاط و آرامش را با استفاده از زبان طنز، با رعایت و حفظ ارزش‌ها فراهم کند. در استفاده از قالب طنز، مسایل مختلف اجتماعی به صورتی بازگویی می‌شود که «موضوع» مورد توجه قرار گیرد.»
هرچند با پشتیبانی معاون سیما، تولید سریال «درحاشیه» ادامه یافت و به مرحله پخش رسید و طبق پیش‌بینی‌های قبلی با استقبال گسترده بینندگان تلویزیون مواجه شد اما اکنون جامعه پزشکان ایران، با اعتراض‌های گسترده و تجمع در برابر ساختمان صدا و سیما، خواهان توقف پخش این سریال شده‌اند. از طرفی سازمان نظام پزشکی نیز نسبت به تخریب رابطه پزشک و بیمار و عواقب هرگونه واکنش احتمالی جامعه پزشکی به نهادهای امنیتی و قضایی هشدار داده است.
تا کنون بخش اول مجموعه ۹۰ قسمتی «در حاشیه» در ۳۵ قسمت تولید شده و ادامه تولید قسمت‌های بعدی آن مشروط به انجام اصلاحاتی اساسی در فیلمنامه و تغییر شخصیت‌های آن شده است. چنین به نظر می‌رسد که دست‌اندرکاران این مجموعه، اکنون راهی ندارند جز اینکه به خاطر اعتراض‌ها و فشارهایی که برای جلوگیری از پخش این مجموعه وجود دارد، تولید آن را متوقف کرده و یا به تغییرات و اصلاحات اساسی در محتوا و سمت و سوی آن گردن نهند. اعتراض‌ها و جنجال‌های ایجاد شده پیرامون سریال «در حاشیه»، واکنش‌های زیادی در رسانه‌ها و در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک داشته است. بسیاری از کاربران فیسبوک، در نوشته‌های خود، به حمایت از مهران مدیری و سریال در حاشیه پرداخته و اعتراض پزشکان و وزارت بهداشت را غیرموجه دانسته‌اند.به اعتقاد برخی از تحلیل گران اجتماعی، سریال «در حاشیه»، بخشی از فساد و نارسایی موجود در نظام پزشکی ایران و روحیه کاسبکارانه و سودجویانه و غیر انسانی برخی پزشکان ایرانی را به زبان طنز مطرح کرده و اعتراض به آن موجه نیست.
مهران مدیری، نویسنده و کارگردان این مجموعه که از موفق‌ترین طنزپردازان تلویزیون ایران است در واکنش به این اعتراض‌ها و انتقاد‌ها گفته است: «طنز و کمدی در ذات خود ماهیت ویژه‌ای دارد و تعبیرهای متفاوتی از آن برداشت می‌شود. در نگارش این مجموعه طنز، ما در خلق شخصیت‌های داستان سعی کردیم تا با ظرافت و مهارت خاصی موضوعات را مطرح کنیم تا حساسیت ایجاد نشود. چهار شخصیت اصلی داستان ما پزشکان این بیمارستان هستند که هر کدام شخصیت ویژه‌ای دارند؛ برای مثال دکتر با وجدان و آرمانگرا، دکتر متخلف و… از شخصیت‌های این سریال هستند. ۳۰ درصد از شخصیت‌های ما در این مجموعه پزشکان و پرستاران متعهد و با وجدان هستند و ما سعی داریم پیام‌های مختلف این مجموعه را در کنار انتقادات مطرح کنیم که با نگاه طنز آمیخته شده است.»
همچنین روزنامه جام جم، ارگان صداوسیما نیز در مقاله‌ای به دفاع از سریال «در حاشیه» پرداخت و نوشت:
«توجه داشته باشید که ما از لفظ «جامعه پزشکی» استفاده نکردیم چون مسلماً رفتار ناخوشایند شماری از پزشکان در انتقاد به این سریال را نمی‌شود پای جامعه پزشکی گذاشت، همانطور که زیرمیزی گرفتن‌ها، بدخلقی‌ها، توهین‌ها، خطاهای عمدی و غیر عمدی پزشکی، خرج تراشی‌ها برای بیماران و زد و بند‌ها با آزمایشگاه‌ها و داروخانه‌ها و مراکز درمانی از سوی اندک شماری از این گروه را هم نمی‌شود به کل جامعه پزشکی نسبت داد؛ چرا که تعداد اعضای دلسوز، مهربان، وظیفه‌شناس، صبور و با اخلاقش بسیار بیشتر از متخلف‌های آن است.» به نوشته جام جم، «اعلام نارضایتی برخی پزشکان از سریال «در حاشیه»، در برخی موارد حتی ناجوانمردانه نیز بوده است. به طوری که برخی پزشکان در نامه‌هایی توهین آمیز مشاغل دیگر اقشار جامعه را پایین‌تر از خود دانسته‌اند و با پوشاندن لباس تقدس به حرفه‌شان سعی کرده‌اند آن را از بقیه حرفه‌ها جدا کنند و به همه اعلام کرده‌اند که کسی حق نقد کردنشان را ندارد. گروهی اما، پا را از این هم فرا‌تر گذاشته‌اند و به کارگردان و بازیگران سریال توهین کرده‌اند و انتقادات مطرح شده در سریال را در تحلیلی کودکانه، به این نسبت داده‌اند که لابد همه منتقدانشان، در تب پزشک شدن می‌سوخته‌اند و چون نتوانسته‌اند در کنکور، رتبه تک رقمی کسب کنند برای آنها نقشه کشیده‌اند و عملکردشان را نقد کرده‌اند.»
روزنامه جام جم همچنین در این مقاله به انتقاد شدید از پزشکانی پرداخت که به افشای مسایل خصوصی عوامل سریال «در حاشیه» پرداخته و بخشی از پرونده روان‌شناسی و پزشکی یکی از عوامل سریال را افشا کرده‌اند. به اعتقاد نویسنده جام جم، «مقدس بودن حرفه پزشکی نمی‌تواند علتی بر نقدناپذیر بودن آن باشد و به عبارتی دیگر، جامعه پزشکی، معصوم یا عاری از گناه و تخلف نیست و ساده انگارانه و حتی مغرضانه است اگر تصور کنیم هر کسی، در هر سمتی ممکن است دچار انحراف و وسوسه شود، بجز پزشکان که قابل ستایش هستند و کسی حق ندارد به آنها انتقاد کند یا اشتباهاتشان را تذکر بدهد.»
اعتراض جامعه پزشکی ایران به سریال مهران مدیری، بار دیگر نشان داد که در ایران، جز دزد‌ها، کلاهبردار‌ها، قاچاقچیان مواد مخدر، جاهل‌ها و فواحش که صنفی برای خود ندارند، بقیه اصناف می‌توانند جلوی نمایش یک فیلم یا سریال را به بهانه اینکه تصویر خوبی از آنها نشان نداده بگیرند. بنابراین این فقط دستگاه ممیزی و سانسور دولتی نیست که به بهانه‌ها و اتهام‌هایی از قبیل «سیاه نمایی» یا «مغایرت با ارزش‌های اسلامی» می‌تواند فیلمی را توقیف کند بلکه هر قشر بانفوذی مثل پزشکان که صاحب جایگاه ویژه‌ای در جامعۀ ایران هستند، می‌توانند مانع نمایش یک فیلم شوند.
فیلم «شوکران» ساخته بهروز افخمی نیز به خاطر اینکه در آن، زن پرستاری (با بازی هدیه تهرانی)، به صیغه مرد متاهلی درمی آمد، با اعتراض شدید انجمن پرستاران مواجه شد. فیلم «خانه‌ای روی آب» ساخته بهمن فرمان آرا نیز به خاطر به تصویر کشیدن پزشکی بی‌اخلاق و فاسد (با بازی رضا کیانیان) مورد اعتراض جامعه پزشکان ایران قرار گرفت. همچنین فیلم مارمولک ساخته کمال تبریزی نیز به خاطر شوخی‌اش با قشر روحانیت که از خط قرمزهای سینمای ایران است با مخالفت قشر روحانیون مواجه و از پرده سینما‌ها به زیر کشیده شد. به این ترتیب در چنین شرایطی، کمتر فیلمساز و تهیه کننده‌ای حاضر می‌شود که ریسک کرده و در فیلم‌هایش به نقد رفتارهای اجتماعی و اخلاقی برخی از قشرهای سودجو و و فاسد جامعه بپردازد. نتیجه آن، حاکم شدن روحیه شدید محافظه کارانه بر سینما و تلویزیون و گرایش به سمت تولید فیلم‌ها و برنامه‌هایی خنثی و فاقد روحیه انتقادی خواهد بود.
با سپاس از بخش پارسی یورو نیوز
"توجه: این مطلب فاقد بخش نظرات می باشد لطفا برای ابراز نظر به مطلب قبلی مراجعه نمایید"
.jpg)
